Małżeństwo to dynamiczny proces, w którym wspólnota jest sposobem życia (Braun -Gałkowska, 1992). Realizuje się stopniowo, modyfikuje się i podlega charakterystycznym dla tego procesu zmianom. Te ostatnie mogą przebiegać w kierunku pogłębiania realizacji powyższej definicji małżeństwa, a więc w kierunku budowania wspólnoty, lub w kierunku realizacji celów innych niż wspólnota, a tym samym mniej zintegrowanych. Maria Braun-Gałkowska proponuje aby nie dzielić związków na udane lub nie, lecz raczej umieszczać je na kontinuum od pełnej integracji poprzez zmniejszający się jej poziom aż do całkowitego rozpadu( tamże). W tej perspektywie podstawowym zadaniem rozwojowym stojącym przed parą jest utrzymanie jak najwyższego poziomu integracji wspólnotowego sposobu funkcjonowania. Najczęściej stosowaną miarą tego zjawiska jest poziom satysfakcji ze związku (Ryś, 1994; Rostowska i Rostowski, 2002)
Wiele powodów każe się zastanawiać dlaczego w niektórych małżeństwach występuje znaczna ilość napięć i destrukcyjnych interakcji, inne zaś mimo podobnych warunków zewnętrznych są w stanie funkcjonować z korzyścią dla siebie i związku. Podobnie zauważa się zainteresowanie tym zagadnieniem od strony możliwości praktycznej pomocy małżonkom w przezwyciężaniu trudności jakie ich spotykają. Zwykle zgłaszająca się po pomoc para jest w jakiejś formie konfliktu. Czasem jest to konflikt wynikający z narastającej sytuacji kryzysowej w związku, czasem spowodowany przedłużającym się napięciem w związku wywołanym pogłębiającą się deprywacją potrzeb partnerów. Niezmiennie wywołuje on jednak w partnerach dużo niepokoju i myśli związanych z zagrożeniem istnienia małżeństwa . Rozpad związku lub zagrożenie rozwodem jest zwykle wysoko klasyfikowane w hierarchii czynników powodujących załamanie się linii życia, ponieważ zalicza sie je do zdarzeń, które stanęły w opozycji do utrwalonej wizji świata, czasem aż do jej zburzenia włącznie (Rostowski, 1987, Ryś, 1999). Nie bez powodu respondenci wskazują na rozwód jako na drugą najpoważniejszą formę stresu jakiej można w życiu doświadczyć, tuż po śmierci dziecka lub współmałżonka (Granvold,2000). Pojawienie się sytuacji okołorozwodowej w związku często jest bezpośrednim motywem decyzji pary o rozpoczęciu terapii.
Literatura cytowana:
- Braun- Gałkowska, M.(1992). Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin: TN KUL.
- Granvold, D.K. (2000). Divorce. W: F.M. Dattilio, A. Freeman (red.), Cognitive-behavioral strategies in crisis intervention. New York, Guilford Press
- Rostowska, T., Rostowski, J. (2002). Miłość jako wyznacznik jakości małżeńskiej. W: T. Rostowska, J. Rostowski (red.), Rodzina- rozwój- praca. Wybrane zagadnienia. Łódź: WSI.
- Ryś, M.(1999). Psychologia małżeństwa w zarysie. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej MEN.